57 елді мекенге қауіп бар

Өткен жылы Тобыл өңіріндегі Қарасу, Қостанай аудандарында жарияланған төтенше жағдай режімі күшін әлі жойған жоқ. Облыстық ТЖД мәліметін ­ше, биыл көктемде тағы 57 елді мекенге тасқын судан қауіп бар.

Былтыр өңірде су тасқынынан төнетін қауіп деңгейін азайтудың арнайы жос­пары бекітіліп, қысқа уақыт ішінде 111 ша­раны жүзеге асыру міндеттелген еді. Бү­гін­ге дейін соның 96-ы орындалды. Мы­са­лы, бір шеті Тобыл өзеніне тиіп жатқан То­был қаласындағы қорғаныс дамба күрделі жөндеуден өтіп, нығайтылды. Арқа­лық қаласына қарасты Северный ауылының ­айналасына жиналып қалатын еріген қар суы далаға ағып кететін ұзын арық қазылды. Өңірде төрт көпір, екі суқой­масы, бір бөгет, алты дамба жөндеуден өтті. ­Өзен-көлдердің бойындағы 30 шақырымнан астам жағалау бекітіліп, үйінді бөгеттер тұрғызылды. Бес көлік жолы қалыпқа келтіріліп, былтыр көктемде құлап қалған 693 электр бағаны жаңартылды. Күре жолдардың бойына жаңадан 14 су өткізу құбыры орнаты­лып, 40 шақырымға жуық жол шетіндегі арықтар жөнделіп, тазартылды.

«Облыс аумағын әуеден бақылауға қажетті қаражат бекітілді. Су тасқынының алдын алу, оның зардаптарын жоюға жанармай қоры, инертті материалдар, құм салынған қаптар дайындалды. Зардап шеккен тұрғындарға азық-түлік жеткізу бойынша келісімшарттар жасалды», дейді облыстық ТЖД бастығының орынбасары Өміржан Тұқышев.

Өңірде су тасқыны бола қалған жағ­дайда тұрғындарды орналастыратын 104 эвакуациялық пункт дайын тұр. Бұл орындарға он екі жарым мыңнан астам адам жайғаса алады. Сондай-ақ құтқару жұмыстарына 2 815 адам тартылып отыр. 392 техника, 123 жүзу құралы, 336 мотопомпа бар. ТЖД-ның жеке құрамы күшейтілген қызмет тәртібіне көшкен. Кезекші топтар екі ауысымдық режімде жұмыс істеп жатыр.

«Қостанайдан Арқалық қаласына, Жан­гелдин, Амангелді аудандарына 3 ар­на­йы топ жіберілді. Топ құрамында 77 қыз­мет­кер, 28 техника бар. Құтқарушылар жағ­дайды бақылауда ұстап, тұрғындарға түсін­діру жұмыстарын жүргізіп жатыр. Сондай-ақ арық-сайларды, каналдар мен аулаларды қар-мұздан тазарту жұмыстарын атқарады. Мұның сыртында, Семей қаласынан келген инженерлік техникасы бар әскери бөлім жауынгерлері Қарасу ауданында Жамбыл ауылының маңайына құм толтырылған қаптарды қалап, қорған жасап жатыр», деді Ө.Тұтқышев.

Өткен жылы дүйім елді дүрліктірген алапат тасқында мал шығыны, мүлік шығыны көп болды. Сондықтан облыс­тың ауыл шаруашылығы, ветеринария басқармалары да ерте қамданып, ауыл, қыстауларды аралап, халыққа түсіндіру жұмысын жүргізіп жатыр. Ауыл ша­руа­­­шылығы басқармасының мәліметін­ше,­­ өңірде көктемгі су тасқыны кезеңіне ­ар­найы 644 мың тонна шөп, 217 мың тонна сабан, 243 мың тонна қоспажем дайындалған. Қажет болған жағдайда бұл мал азығы су басып қалған елді мекендерге жеткізілетін болады.

«Арқалық қаласына қарасты 4 ауыл, ­14 қыстауға, Амангелді ауданына қарай­тын ­8 ауылдық округ пен 77 қыстауға, Жангел­дин ауданына қарасты 6 ауылдық округ пен 32 қыстауға қызыл судан қауіп төніп тұр. Алдын ала дайындалған жемшөп осы аталған елді мекендер мен қыстаулар­ға жеткізілетін болады. Сонымен қатар су тасқыны бола қалған жағдайда малды айдап апаратын қауіпсіз қырат, дөңес жерлер анықталып, халыққа түсіндіру жұмысы жүргізілді», дейді облыстық ауыл шаруашылығы басқармасының басшысы Ибрагим Бекмұхаметов.

Ветеринар мамандар да малды ауыл­дарды аралап, биыл туған жаңа төлді жап­пай сырғалау, таңбалау, чиптеу жұ­мыс­­ын атқарып жатыр. «Негізгі шара­лардың бірі – мал басын 100% сәйкестен­діре отырып, малды түгендеу. Бұл мін­детті нормаға айналуға тиіс. Мұндай түген­деу төтенше жағдайда малдың саны мен жағдайын дәл бақылауға мүмкіндік бере­ді, су тасқыны кезіндегі шығындарды азай­туға, эвакуация­ны жеделдетуге, төрт түлік­ті аман сақтап қалуға көмектеседі», дей­ді облыстық ветеринария басқармасы­ның басшысы Төлеген Иманбаев.

Төтенше жағдай вице-министрі Рамил Камаловтың қатысуымен өткен оқу-жат­тығу жиыны барысында облыстағы құт­қару қызметтерінің, қала-аудан әкім­дік­терінің алдағы су тасқынына дайынды­ғы тексеріліп, азаматтық қорғаныс күш­тері мен техникалық құралдардың көктем­гі су тасқынына дайындығы пысықтал­ды. Төтенше жағдай қызметіне қарасты техниканың көктемгі су тасқынына ­да­йындығы тексерілді. Тәжірибелік жат­тығу жұмыстары өтті. Оқу-жаттығу бары­сын­да қала шетіндегі арықтарды, су өткел­дерін, құбырларды тазалау, елді мекендер аумағынан қар шығару жұмы­сы жүргізілді. Алдағы уақытта өңірдің 7 ауда­нында мұз жару жұмысын жүргізу жоспарланған.

Қостанай облысы